Doświadczanie Przemocy

Przemoc to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw drugiej osobie, naruszające jej prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody. Przemoc może mieć wiele odsłon – mogą to być działania w sferze psychicznej, fizycznej, seksualnej czy ekonomicznej.
To, co istotne to fakt, że przemoc jest działaniem zamierzonym i zazwyczaj długoterminowym. Jest to działanie zamierzone, a bo jego celem jest podporządkowanie sobie drugiej osoby – nakłonienie, zmuszenie, czy zmanipulowanie jej do tego, żeby spełniała oczekiwania osoby stosującej przemoc, przy czym spełnienie oczekiwań nie dzieje się w atmosferze dobrowolnej zgody i możliwości wyboru, lecz towarzyszy temu przymus, wewnętrzna niezgoda i cierpienie. Dzieje się tak, gdy jedna osoba godzi się zrobić coś dla drugiej nie dlatego, że sama odnajduje w tym radość i przyjemność, bądź chce sprawić przyjemność drugiej osobie, ale dlatego, że boi się konsekwencji, którymi jest złość partnera. Złość ta może być wyrażana na wiele sposobów – może to być krzyk, wyzwiska, uderzenie, ale też obrażenie się, milczenie, odcięci od finansów itd.

Często możemy usłyszeć czy przeczytać, że złość jest naturalną emocją i jako taka nie jest zła. Słyszymy też zalecenia, żeby pozwalać dzieciom wyrażać swoje emocje, w tym także i złość. Może to rodzić wątpliwości i pytania, jak to jest z tą złością oraz przemocą; czym się różnią: złość, agresja i przemoc?
Złość to jest emocja, reakcja na pewien bodziec fizyczny bądź mentalny (np. wspomnienie) i jest ona automatyczna, do pewnego stopnia jest niekontrolowalna. Przejawia się zarówno w naszym ciele jak i umyśle. Nad tym, czy złość się pojawi, czy nie, nie mamy zbyt dużej kontroli, możemy jednak wpływać na to, czy pozwolimy się jej rozwinąć, czy spróbujemy ją zgasić, a przede wszystkim na to, jak ją wyrazimy. Możemy nie wyrazić jej wcale, przemilczeć to, co czujemy; możemy powiedzieć, że coś / ktoś nas złości i że oczekujemy zmiany np. czyjegoś zachowania; możemy także nakrzyczeć na kogoś, zwyzywać go, uderzyć – zachować się agresywnie. Opisane możliwości pokazują, że agresja jest zachowaniem, które jest krzywdzące dla drugiej strony, przekracza jej granice i za jako takie jesteśmy za nie odpowiedzialni, mimo iż może być to zachowanie impulsywnym, nie w pełni kontrolowana odpowiedź na bodziec. Przemoc z kolei to działania intencjonalne, wykorzystujące przewagę sił i często długotrwałe, mające swoje etapy i fazy, wikłające osobę, przeciwko której są skierowane, poprzez budowanie zależności i wzmaganie poczucia winy.

Przemoc może mieć wiele twarzy. Najczęstszym skojarzeniem jest przemoc fizyczna – kiedy ktoś uderza, popycha, szarpie drugą osobę, nie mamy wątpliwości, że jest agresywny, a jego zachowanie jest niewłaściwe. Podobnie jest, gdy myślimy o groźbach, wyzwiskach, obelgach. Przemocą psychiczną jest jednak nie tylko wyśmiewanie, zawstydzanie czy obrażanie, ale także milczenie, odmowa uczuć, narzucanie swoich poglądów. W sferze seksualnej (przemoc seksualna) to nie tylko zmuszanie do zachowań, na które druga strona się nie godzi, ale także demonstrowania zazdrości, krytyka atrakcyjności drugiej osoby, zdrada, czy karanie przez odmowę seksu. Przemoc ekonomiczna to odbieranie zarobionych pieniędzy, skrupulatne rozliczanie, uniemożliwianie podjęcia pracy, niepodejmowanie pracy zarobkowej, niepłacenie alimentów, zaciąganie kredytów bez wiedzy partnera, niszczenie wspólnych rzeczy.
Przemocą jest też zaniedbanie – ciągłe niezaspokajanie podstawowych emocjonalnych i fizycznych potrzeb drugiej osoby.

To, co łączy wszystkie rodzaje przemocy to poza opisanymi powyżej cechami, także skutki, jakie wywołuje w osobie doświadczającej przemocy (oraz obserwatorach). Ponieważ jest to zjawisko długotrwałe, powtarzające się, powodujące ból i cierpienie, skutki doświadczania przemocy widoczne są w wielu obszarach i często bywają głęboko zakorzenione. Dzieje się tak szczególnie wtedy, gdy doświadczenie przemocy jest doświadczeniem od dawna wpisanym w czyjeś życie, gdy jego początki sięgają dzieciństwa.

Przemoc wpływa zarówno na to, co czujemy, co myślimy o sobie, jak postrzegamy innych, jakie mamy relacje z innymi ludźmi, jak i na to, co się dzieje z naszym ciałem. I tak:
– doświadczanie przemocy skutkuje lękiem, niepokojem i depresją;
– osoby takie mają niską samoocenę, czują się bezradne i nie mają poczucia wpływu na swoje życie;
– mają tendencję do podporządkowywania się innym ludziom, przedkładania potrzeb i oczekiwań innych nad swoje;
– zazwyczaj doświadczają izolacji społecznej i osamotnienia, co wtórnie wpływa na zwiększenie zależności od osoby stosującej przemoc;
– zmagają się z chorobami związanymi ze stresem – zaburzeniami lękowymi, psychosomatycznymi, depresją, PTSD (zespołem stresu pourazowego);
– zdarza się, że swój ból i cierpienie uśmierzają za pomocą alkoholu czy leków.

Doświadczenie przemocy jest doświadczeniem głęboko raniącym, uderzającym w poczucie własnej wartości, oraz naruszającym podstawowe poczucie bezpieczeństwa. Często prowadzi także do zachwiania wiary we własny osąd sytuacji i sprawczość, dlatego przy wychodzeniu z kręgu przemocy pomocni są inni ludzie. Pomocne i wspierające bywają grupy dla osób doświadczających przemocy, a także psychoterapia indywidualna.

GRUPA WSPARCIA „OPANUJ STRES”

Zapraszamy osoby dorosłe do udziału w grupie wsparcia! Udział w grupie dedykowany jest dla osób, które doświadczają …

DNI OTWARTE – X-LECIE OŚRODKA PSYCHOTERAPII PRZYSTAŃ

Przystań to miejsce, które od lat tworzymy z ideą niesienia rzetelnej pomocy psychologicznej naszym pacjentom. Nasze wspólne …

Grupa dla młodzieży

Okres dorastania i wchodzenia w dorosłość jest czasem, kiedy młody człowiek odkrywa siebie na nowo, poznaje swój potencjał, …