Uzależnienia

Czym jest uzależnienie
Uzależnienie jest nabytą silną potrzebą wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji. Określa się je także jako ryzykowne, wymykające się spod kontroli zachowanie, które przejawia się we wszystkich sferach, obejmując procesy psychiczne, reakcje cielesne i zachowanie. Główną cechą uzależnienia jest utrata kontroli – skutkuje to kompulsywnym dążeniem do zażycia substancji uzależniającej lub wykonywania pewnego działania (uzależnienie behawioralne). Problem uzależnienia może dotknąć każdego niezależnie od płci, wieku, wykształcenia, poziomu życia,itp. Może przybrać formę nadmiernego picia alkoholu, zażywania narkotyków czy leków lub nadmiarowych zachowań, np. hazard, zakupy, korzystanie z komputera,praca.

Objawy uzależnienia
Uzależnienie od substancji bądź zachowania jest zjawiskiem wieloaspektowym, oznacza to, że wyraża się zarówno w sferze poznawczej, emocjonalnej jak i behawioralnej. Dążenie do zażycia substancji bądź podjęcia zachowania zaczyna przesłaniać wszelkie inne cele i wartości i staje się główną potrzebą, wokół której człowiek organizuje swoje życie. O uzależnieniu mówimy, kiedy występują trzy lub więcej z poniższych objawów:
– silne pragnienie lub poczucie przymusu używania substancji lub podejmowania określonych czynności – pragnienie to nie od początku jest uświadamiane; początkowo może przejawiać się zwiększoną drażliwością, irytacją, kiedy niemożliwe jest zaspokojenie potrzeby. Zażycie substancji lub wykonanie działań, przynosi chwilową ulgę i daje ukojenie;
– utrata kontroli – przejawia się ona zarówno w niemożności powstrzymania się od zażycia danej substancji, czy podjęcia danego działania, jak i przerwania go czy kontrolowanego zakończenia;
– objawy zespołu odstawiennego – skutki używania substancji u osoby uzależnionej są silniejsze i dłużej trwające niż w przypadku osoby nieuzależnionej, co sprzyja ponownemu sięgnięciu po substancję, w celu ukojenia bólu objawów odstawiennych. Objawy te są różne w zależności od przyjmowanych substancji, ale pojawiają się także przy uzależnieniach behawioralnych, kiedy dane działanie zostaje przerwane albo nie może zostać zrealizowane. Do objawów odstawiennych zalicza się:

• objawy fizjologiczne: bezsenność, nadmierna potliwość, drżenie rąk, ból głowy, tachykardia, nudności lub wymioty, osłabienie bądź pobudzenie psychoruchowe;
• objawy psychologiczne: wstyd, poczucie winy, nasilona lękliwość, rozdrażnienie, zirytowanie, stany depresyjne, zachowania agresywne;

– zmieniona (najczęściej zwiększona) tolerancja – oznacza to, że potrzeba większej ilości danej substancji lub dłuższego bardziej intensywnego działania, by uzyskać oczekiwany efekt; może przejawiać się to tzw. “mocną głową”;
– zaniedbywania innych działań, które wcześniej sprawiały przyjemność – działania, które wcześniej były źródłem radości, pozwalały się zrelaksować, odprężyć, czy były po prostu ważne, schodzą na dalszy plan, nie liczą się już tak bardzo, jak te związane z uzależnieniem od substancji bądź uzależnieniem behawioralnym;
– występowanie szkodliwych następstw używania substancji bądź zachowań uzależniających – pomimo świadomości szkodliwości danego zachowania i niekorzystnych skutków, które stają się coraz bardziej odczuwalne, osoba nie rezygnuje ze spożywania danej substancji czy danego zachowania.

Rodzaje uzależnienia
Uzależnienie może dotyczyć zarówno substancji – alkoholu, leków, nikotyny, narkotyków, jak i zachowań (uzależnienia behawioralne) – hazardu, zakupoholizmu, seksoholizmu, pracoholizmu, korzystania z telefonu komórkowego, kompulsywnego objadania się, oglądania pornografii itp.

Leczenie
Leczenie uzależnienia może odbywać się w formie grupowej, indywidualnej bądź łączonej. Czasami przed podjęciem terapii ambulatoryjnej, konieczne jest odbycie detoksu (odtruwania organizmu) i / lub leczenia stacjonarnego. Terapia ambulatoryjna może też być wspierana udziałem w grupach wsparcia, czy mitingach np. AA.
Do naszego Ośrodka zapraszamy również osoby, które ukończyły program terapii podstawowej w innym miejscu. Istnieje możliwość kontynuowania terapii na etapie pogłębionym, gdzie głównymi celami do pracy jest praca nad poczuciem winy, budowaniem poczucia własnej wartości czy budowanie relacji, etc.
W Ośrodku prowadzimy terapię uzależnień ugruntowaną w podejściu poznawczo – behawioralnym oraz psychodynamiczną terapię uzależnień, która odwołuje się do teorii więzi i (zaburzonej) zdolności budowania bezpiecznych relacji z ludźmi.